What is ED meaning in Marathi?
ईडी म्हणजे काय? असा प्रश्न सर्वाना पडतो. अंमलबजावणी संचालनालय (Enforcement Directorate) म्हणजेच ईडी, हिंदी मध्ये प्रवर्तन निदेशालय असे संबोधले जाते. आर्थिक घोटाळे अथवा पैशांचा गैरव्यवहार यांचा तपास करणे हे ईडी चे मुख्य काम आहे. केंद्र सरकार मधील महसूल विभाग आणि अर्थ मंत्रालय यांच्या अंतर्गत ईडी (Enforcement Directorate) चे कामकाज चालते. ईडी ची स्थापना १९५६ मध्ये दिल्ली येथे झाली आहे.
ईडी म्हणजे काय? सविस्तर..
स्थापना उद्देश
ईडी चा मुख्य उद्देश म्हणजे पुढील दोन कायद्याची अंमलबजावणी करणे.
१. फॉरेन एक्सचेंज मॅनेजमेंट ऍक्ट,१९९९ (FEMA)
२. प्रिव्हेंशन ऑफ मनी लॉंडरिंग ऍक्ट, २००२.(PMLA)
जर या कायद्यांचे उल्लंघन होत असेल तर त्या प्रकरणात ईडी द्वारे तपास केला जातो, म्हणजेच ईडी ही मुख्य तपास यंत्रणा ठरते. ईडी ला तपास करणे, अटक करणे, खटला दाखल करणे, मालमत्ता जप्त करणे असे विविध अधिकार दिले गेले आहेत. आर्थिक गुन्हे रोखण्यासाठी साठी ईडी कडून सक्त कार्यवाही केली जाते. बेहिशेबी मालमत्ता, कर चुकवणे आर्थिक घोटाळा इत्यादी तपास ईडी द्वारे केला जातो
अधिकारी नेमणूक
पूर्वी ED मध्ये कार्यरत असणारे अधिकारी रिझर्व्ह बँकेमार्फत नेमले जायचे. ईडी महसूल विभाग अंतर्गत आल्यापासून कस्टम, प्राप्तिकर विभाग, पोलीस, सेंट्रल एक्साईज अशा संस्थेमधून अधिकाऱ्यांची नेमणूक केली जाते. यातील सर्व अधिकारी शिस्तप्रिय आणि निर्भीड असतात, तसेच त्यांच्यावर कुठल्याही दबावाचा परिणाम होत नाही.
कार्यालये
ईडी चे मुख्यकार्यालय दिल्ली येथे आहे. तसेच विभागीय / उपविभागीय कार्यालये संपूर्ण भारतात आहेत. चेन्नई, मुंबई, चंदीगड, कलकत्ता, दिल्ली येथे विशेष संचालक द्वारा कार्य चालते. त्याच प्रमाणे देशभरात असणाऱ्या विविध कार्यालयाची संख्या एकूण ४९ इतकी आहे.
ईडीची भीती
अनेक बड्या उद्योगपतींचे आर्थिक घोटाळे ईडी ने बाहेर काढली आहेत आणि कार्यवाही देखील केली आहे. यामध्ये मोठे आर्थिक गैरव्यवहार, बेहिशेबी मालमत्ता, कर चुकवणे अशी प्रकरणे आहेत. यातील काही उद्योगपतींनी ईडी च्या भीतीने देश सोडून पळ काढला आहे. कितीही दिग्गज माणूस असला तरी तो ईडी च्या कार्यवाही पासून वाचू शकत नाही.
हेही वाचा :
विरोधकांचे आरोप
सत्ताधारी पक्षाच्या सांगण्यावरून ED काम करते असा आरोप विरोधी पक्षाकडून होत असतात. मात्र ईडी ही स्वायत्त संस्था आहे आणि तिला विशेष अधिकार प्राप्त आहेत. त्यामुळे कोणाच्या सांगण्यावरून नव्हे तर पुराव्यानिशी तक्रार केल्यानंतर ED कडून तपास सुरु केला जातो. मात्र यामध्ये फक्त विरोधी पक्षात असणाऱ्या लोकांवर कार्यवाही होते असे आरोप केले जातात, त्यात कितपत तथ्य आहे हे सांगता येणार नाही. राजकीय आरोप सोडले तर या प्रकारची कुठलीच कायदेशीर तक्रार देखील दाखल झालेली नाही.
यांच्यावर कार्यवाही
काँग्रेस चे नेते पी चिदंबरम, मनसे अध्यक्ष राज ठाकरे, छगन भुजबळ यांचे पुत्र समीर भुजबळ, रॉबर्ट वाड्रा या सर्वांची विविध प्रकरणात ईडी द्वारे चौकशी झाली आहे. तसेच राष्ट्रवादी अध्यक्ष शरद पवार याना देखील नोटीस देण्यात आली होती. शिवसेनेचे नेते आणि आमदार प्रताप सरनाईक यांच्या घरावर देखील ED ने छापा टाकला आहे. तसेच घोटाळेबाज विजय मल्ल्या आणि निरव मोदी हे उद्योगपती ईडी च्या भीतीने इतर देशात पळून गेले आहेत. (ED Meaning in Marathi).
वरील लेखाबद्दल आपल्या प्रतिक्रिया खाली दिलेल्या चौकटी मध्ये नोंदवू शकता.
अलीकडील लेख
- NCB विषयी माहीती
NCB विषयी माहीती मराठी Narcotics Control Bureau ही एक गुप्तचर संस्था आहे जिचे प्रमुख काम हे अवैधपणे होणारी ड्रग्जची तस्करी थांबवणे तसेच त्यावर आळा घालणे हे आहे. Narcotics Control Bureau ही संस्था समाजात ज्या अवैध तसेच मादक पदार्थाची जी तस्करी केली जाते. त्या तस्करीला थांबवण्यासाठी गुप्तपणे कार्य करत असते. आजच्या लेखातुन आपण ह्याच एन-सी-बी म्हणजेच … Read more - ऑनलाईन शॉपिंग करताना कोणती काळजी घ्यावी?
ऑनलाईन शॉपिंग आज स्मार्ट फोन आणि इंटरनेट आल्यामुळे आपणा सर्वाना कोणत्याही वस्तुची घरबसल्या खरेदी करणे अगदी सोपे झाले आहे. एका क्लीकवर आज आपण हजारो नही तर लाखोची खरेदी करू शकतो. पण ज्या पदधतीने आँनलाईन खरेदी केल्याने आपल्याला आपला वेळ, उर्जा यांची बचत करून कोणतीही वस्तु, प्रोडक्ट, सर्विस घरबसल्या प्राप्त करता येते. याने आपल्या पैशांची देखील … Read more - पत्रकार कसे बनावे?
पत्रकार कसे बनावे? आज पत्रकारीतेला आपण लोकशाहीच्या चौथ्या स्तंभाचा दर्जा देत असतो. आणि पत्रकारीता म्हटल की पहिले आपल्याला वर्तमानपत्र आठवतात. कारण आज जगातील प्रत्येक व्यक्तीच्या दिवसाची सुरूवात गरम चहा आणि हातात वर्तमान पत्र ह्या दोन गोष्टींद्वारेच होत असते. वर्तमान पत्रातील हे लेख पत्रकार लिहित असतो. ह्यात काही छोटे मथळे देखील असे असतात जे इतर लेखकांनी … Read more - इथेनॉल बद्दल माहिती. इथेनॉलची निर्मिती, वापर आणि फायदे
इथेनॉल बद्दल माहिती इथेनॉल हे एक अल्कोहोल असते. ज्याला एथिल अल्कोहोल असे देखील संबोधित केले जाते. आपल्या देशाचे सरकार आता ऊसापासुन इथेनॉल तयार करण्याबरोबरच तांदुळा पासुन इथेनॉल तयार करण्याच्या तयारीला देखील लागलेले आपणास दिसुन येते आहे. भारत हा एक असा देश आहे जिथे उसाचे उत्पादन हे फार अधिक प्रमाणात केले जाते. म्हणुन येथे उसाच्या रसापासुन साखर … Read more